به نقل از «ایسنا»

یافتن ردپای کمربند لس‌جهانی در استان گلستان/پیامدهای سوء مدیریت خاک‌های ارزشمند ۲ میلیون ساله

تاریخ انتشار: ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۸۷۸۷۵

گروهی از محققان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با مشارکت در پروژه بین‌المللی به دنبال ردپای خاک‌های ارزشمند و خاصلخیز "لسی" در ایران هستند و بخشی از این مطالعات ۵۰ ساله نشان داد که استان گلستان یکی از کانون‌های اصلی وجود این خاک در کشور است، ولی آنها معتقدند اگر مدیریت ما ضعیف و اقلیم خشک شود، این خاک‌ها از بین خواهند رفت؛‌ چرا که خاک‌های لسی استعداد فرسایش زیادی دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فرهاد خرمالی، استاد علوم خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اجرای مطالعات بین‌المللی در حوزه خاک شناسی، گفت:‌ حدود دو دهه است که در حال تحقیق و مطالعه بر روی خاک‌های شمال کشور به‌ویژه استان "گلستان" با همکاری تیم‌های تحقیقاتی خارجی از کشورهایی چون "آلمان"، "چین" و "مجارستان" و غیره هستیم.

وی با اشاره به اهمیت اجرای تحقیقات بین‌المللی در این منطقه، اظهار کرد: از خاک‌های استان‌های شمالی کشور به‌ویژه در استان گلستان، به نام خاک‌های "لسی" یاد می‌شود. این خاک‌ها، از حدود ۲ میلیون سال گذشته به دلیل تغییرات آب و هوایی کره زمین به ویژه نیمکره شمالی که اقلیم بسیار سرد و خشک بوده و پوشش گیاهی از بین رفته است، از طریق باد بر روی کره زمین جا به جا شده است.

خرمالی اظهار کرد: این خاک‌ها از طریق باد در سایر نقاط کره زمین از جمله استان گلستان رسوب کردند.

این استاد علوم خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، اضافه کرد: در دوره‌های بعدی که در نیمکره شمالی زمین معتدل و مرطوب بوده است، پوشش گیاهی، فعالیت بیولوژیک و توسعه جنگل‌ها و مراتع بر روی این خاک‌ها صورت گرفته است.

وی افزود: این دوره‌ها در طول ۲ میلیون سال همچنان ادامه داشته است، از این رو بررسی این خاک‌ها با اهمیت است؛‌ چرا که این خاک‌ها در "کمربند لس" جهانی که از اروپا تا ایران و چین و آسیا کشیده شده، پراکنده شدند؛ ضمن آنکه ۱۰ درصد خشکی‌های پوسته زمین را نیز شامل می‌شوند.

خرمالی، لس‌ها و خاک‌های لسی دیرین تشکیل شده در آن را همانند یک آینه‌ای به محیط زیست گذشته دانست که با مطالعه این لایه از خاک می‌توان توالی نهشته‌ها در خاک‌های لسی را سن‌یابی کرد.

این محقق حوزه علوم خاک‌شناسی، تاکید کرد: خاک‌های لس موجود در استان‌های شمالی کشور عمدتا در اواخر دوره کواترنر تشکیل شده‌اند و حداکثر سنی که از نهشته‌های خاک‌های لسی این استان‌ها به دست آمد، ۲۰۰ هزار سال بوده است. هر چند که در استان گلستان، لس‌های ۲ میلیون ساله نیز یافتیم، ولی غالبا سن آنها بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار سال است.

خرمالی با اشاره به ادامه این مطالعات در تاجیکستان، گفت: سن این توالی خاک و لس در این کشور از یک میلیون سال بیشتر است و در چین سن این لایه به ۲ میلیون سال می‌رسد. 

نتایج مورد انتظار در مطالعات دیرینه‌شناسی خاک‌های لسی

خرمالی، گفت: ما با مطالعه این خاک‌ها متوجه می‌شویم که در ادوار گذشته،‌ اقلیم آن منطقه چگونه بوده است و این نتیجه ما را در زمینه روند تغییرات اقلیم دوره‌های زمین‌شناسی یاری خواهد کرد.

وی با اشاره به روند اجرای این مطالعات در شمال ایران، توضیح داد: نهشته لسی در منطقه‌ای مانند استان گلستان ۷۰ متر ضخامت دارد و ما برای مطالعه آن ترانشه‌ای حفر می‌کنیم و با مطالعات سن‌یابی به همراه سایر تحقیقات در خواهیم یافت که اقلیم در هر دوره و هر منطقه‌ای به چه صورت بوده است.

این استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، تاکید کرد: مزیت مطالعه این نوع خاک آن است که خاک‌های لسی‌ قادرند تغییرات اقلیمی را در خود ذخیره کنند و ما با استفاده از این ویژگی، ‌نسبت به بررسی محیط‌های زیست دیرین خاک‌های لسی اقدام کردیم.

وی اهمیت دیگر خاک‌های لسی را حساسیت بالای آنها ذکر کرد و افزود: این خاک‌ها به لحاظ کشاورزی فوق‌العاده غنی هستند و مادامی که بر اساس اصول و مدیریت صحیح بر روی این نوع خاک‌ها اقدام به کشت شود، این خاک‌ها حفظ خواهند شد؛ ولی اگر مدیریت ما ضعیف و اقلیم خشک شود، این خاک‌ها از بین خواهند رفت؛‌ چرا که خاک‌های لسی استعداد فرسایش زیادی دارند.

خرمالی، وقوع سیل‌ها و فرسایش خاک بر روی شیب‌ها بر اثر جنگل‌تراشی و حذف پوشش گیاهی به دلیل سوء مدیریت را از دلایل فرسایش خاک‌های ارزشمند لسی در منطقه ذکر کرد و گفت: وقوع سیلاب‌ها، زمینلغزه‌ها، خسارت به خطوط لوله و راه‌ها را می‌توان از پیامدهای سوء مدیریت این خاک‌ها دانست.

اثرات ریزگردها بر فرسایش خاک‌ها با ارزش لسی

این محقق با اشاره به نقش ریزگردها در افزایش سرعت فرسایش خاک‌های لسی، توضیح داد: حدود یک سوم از خاک‌هایی که در شرق و شمال شرق استان گلستان وجود دارد، از "لس" است که به آن "فلات لسی" گفته می‌شود و در قالب تپه ماهورهایی رخنمون دارند. این رسوبات لسی از طریق باد به این استان آمده است و در آن ته‌نشین شده است.

وی یادآور شد: از سوی دیگر در دامنه‌های شمالی البرز این نهشته‌ها را به وفور داریم و باقی خاک‌های استان گلستان که تحت کشاورزی و یا شورزه‌زا است، به نوعی منشأ گرفته‌شده از خاک‌های لسی هستند.

خرمالی افزود: از این رو استان گلستان، نیمه‌شمالی کشور و حتی در استان‌های مازندران و گیلان و همچنین مقداری در استان خراسان، خاک‌های لسی به وفور یافت می‌شود؛‌ چرا که این نوع خاک‌ها، خاک‌هایی هستند که با باد جابه‌جا شده‌اند.

این استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، یادآور شد: از نظر علمی، باد بخش سنگین‌تر خاک را که شن است، کمتر جابه‌جا می‌کند و بخش بسیار ریز که شامل "رس" می‌شود، به دلیل چسبندگی که دارد، مقدار کمی جابه‌جا می‌شود و آن بخشی که راحت‌تر جا به جا می‌شود و سبک است، "سیلت" (Silt) گفته می‌شود که دارای متوسط اندازه ۳۰ میکرومتر هستند.

وی با تاکید بر اینکه بیش از ۶۰ درصد از خاک‌های لسی، از سیلت تشکیل شده است، تاکید کرد: اگر ما سطح زمین را عاری از پوشش گیاهی کنیم و یا مدیریت ضعیف بر منابع طبیعی داشته باشیم و حتی تغییرات اقلیمی موجب ضعیف شدن پوشش زمین شود، گستره زیادی از نهشته‌های لسی که در کشور داریم، مستعد برای حرکت از طریق باد خواهد شد.

استاد علوم خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با بیان اینکه عاری شدن زمین از پوشش گیاهی منبعی برای تولید ریزگرد خواهد شد، گفت: این همان اتفاقی است که در استان گلستان در حال رخ دادن است.

ادامه‌دار بودن مطالعات بین‌المللی بر روی لس‌ها

خرمالی با بیان اینکه بیش از ۲ دهه بر روی این خاک‌ها مطالعه کردیم، اظهار کرد: تاکنون بیش از ۱۰ دانشجوی دکترا در این زمینه تحقیقاتی را اجرایی کرده‌اند. این مطالعات نه تنها در استان گلستان و ایران است، بلکه دو پروژه بین‌المللی در "تاجیکستان" و "روسیه" در دستور کار قرار دارد و طی آن قرار است بررسی کنیم که مطالعات و نتایجی که ما به دست آوردیم، چه میزان با خاک‌های لسی موجود در پیرامون ما همخوانی دارند.

وی تمرکز این مطالعات را بر روی روند تغییر اقلیم و سن‌یابی خاک‌های لسی دانست و گفت: ولی در زمینه خصوصیت این خاک‌ها برای کشاورزی، ذخیره کربن، کیفیت خاک نیز مطالعاتی اجرایی شده است.

به گفته وی این مطالعات در بازه زمانی ۵۰ ساله تعریف شده است.

انتهای پیام      

منبع: ایسنا

کلیدواژه: دانشگاه علوم کشاورزی گرگان پروژه بین المللی کنکور 1402 معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري آمار داوطلبان کنکور 1402 دانشگاه تربيت مدرس کنکور سراسری آنتی بیوتیک خروپف هوش مصنوعی کنکور 1402 معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري آمار داوطلبان کنکور 1402 دانشگاه تربيت مدرس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان استان گلستان ۲ میلیون سال طریق باد پوشش گیاهی بین المللی فرسایش خاک خاک های لس خاک ها استان ها نهشته ها علوم خاک بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۸۷۸۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چه تیم‌هایی در جام جهانی باشگاه‌ها 2025 شرکت می‌کنند؟

تورنمنت باشگاهی فیفا تابستان سال آینده شروع می‌شود و بیشتر نمایندگان آن مشخص شده‌اند

طرفداری | جام جهانی باشگاه‌ها 2025، بیست‌ویکمین دوره از این تورنمنت باشگاهی فیفا و اولین دوره‌ای است که با نسخه‌ای جدید برگزار خواهد شد.

نسخه جدید جام جهانی باشگاه‌ها (جام باشگاه‌های جهان) از 15 ژوئن تا 13 ژوئیه 2025 (25 خرداد تا 22 تیر 1404) در ایالات متحده آمریکا همراه با 32 تیم از 6 کنفدراسیون برگزار می‌شود. 12 تیم از اروپا، 6 تیم از آمریکای جنوبی، 4+1 تیم از آمریکای شمالی، 4 تیم از آفریقا، 4 تیم از آسیا، 1 تیم از اقیانوسیه و 1 سهمیه میزبان که متعلق به ایالات متحده آمریکا است، در این تورنمنت شرکت می‌کنند.

12 تیم اروپایی شرکت‌کننده در جام جهانی باشگاه‌ها مشخص شده بودند و با صعود ماملودی سان‌داونز آفریقای جنوبی و اسپرانس تونس، نمایندگان آفریقا نیز تکمیل شدند. حالا 26 تیم حاضر در جام جهانی باشگاه‌های 2025 مشخص شده‌اند و فقط 5 سهمیه دیگر به‌همراه نماینده میزبان باید تعیینِ تکلیف شوند.

تیم‌های حاضر در جام جهانی باشگاه‌ها 2025

تیم‌های زیر در جام باشگاه‌های جهان 2025 شرکت می‌کنند:

کنفدراسیون تیم نحوه صعود تاریخ صعود تعداد حضور

یوفا	چلسی	برنده لیگ قهرمانان اروپا 21-2020	14 مارس 2023	3 (آخرین: 2021)
رئال مادرید	برنده لیگ قهرمانان اروپا 22-2021	14 مارس 2023	7 (آخرین: 2022)
منچسترسیتی	برنده لیگ قهرمانان اروپا 23-2022	10 ژوئن 2023	2 (آخرین: 2023)
بایرن مونیخ	رنکینگ 4 ساله یوفا	17 دسامبر 2023	3 (آخرین: 2020)
پاری سن ژرمن	رنکینگ 4 ساله یوفا	17 دسامبر 2023	1
اینتر	رنکینگ 4 ساله یوفا	17 دسامبر 2023	2 (آخرین: 2010)
پورتو	رنکینگ 4 ساله یوفا	17 دسامبر 2023	1
بنفیکا	رنکینگ 4 ساله یوفا	17 دسامبر 2023	1
بروسیا دورتموند	رنکینگ 4 ساله یوفا	6 مارس 2024	1
یوونتوس	رنکینگ 4 ساله یوفا	12 مارس 2024	1
اتلتیکو مادرید	رنکینگ 4 ساله یوفا	16 آوریل 2024	1
ردبول سالزبورگ	رنکینگ 4 ساله یوفا	17 آوریل 2024	1
کونمبول	پالمیراس برزیل	برنده کوپا لیبرتادورس 2021	14 مارس 2023	3 (آخرین: 2021)
فلامنگو برزیل	برنده کوپا لیبرتادورس 2022	14 مارس 2023	3 (آخرین: 2022)
فلومیننزه برزیل	برنده کوپا لیبرتادورس 2023	4 نوامبر 2023	2 (آخرین: 2023)
؟	برنده کوپا لیبرتادورس 2024	30 نوامبر 2024	؟
؟ (احتمالا ریورپلاته آرژانتین)	رنکینگ 4 ساله کونمبول	؟	؟
؟ (احتمالا بوکاجونیورز آرژانتین)	رنکینگ 4 ساله کونمبول	؟	؟
CAF	الاهلی مصر	برنده لیگ قهرمانان آفریقا 23-2022	14 مارس 2023	10 (آخرین: 2023)
وداد کازابلانکا مراکش	برنده لیگ قهرمانان آفریقا 21-2022	13 مارس 2023	3 (آخرین: 2022)
اسپرانس تونس	رنکینگ 4 ساله CAF	26 آوریل 2024	4 (آخرین: 2019)
ماملودی سان‌داونز آفریقای جنوبی	رنکینگ 4 ساله CAF	26 آوریل 2024	2 (آخرین: 2016)
AFC	الهلال عربستان	برنده لیگ قهرمانان آسیا 2021	14 مارس 2023	4 (آخرین: 2022)
اوراواردز ژاپن	برنده لیگ قهرمانان آسیا 2022	6 مه 2023	4 (آخرین: 2023)
العین امارات / یوکوهاما مارینوس ژاپن	برنده لیگ قهرمانان آسیا 24-2023	25 مه 2024	؟
اولسان هیوندای کره جنوبی	رنکینگ 4 ساله AFC	17 آوریل 2024	3 (آخرین: 2020)
کونکاکاف	مونتری مکزیک	برنده لیگ قهرمانان کونکاکاف 2022	14 مارس 2023	6 (آخرین: 2021)
سیاتل ساوندرز آمریکا	برنده لیگ قهرمانان کونکاکاف 2022	14 مارس 2023	2 (آخرین: 2022)
لئون مکزیک	برنده لیگ قهرمانان کونکاکاف 2023	4 ژوئن 2023	2 (آخرین: 2023)
؟	برنده لیگ قهرمانان کونکاکاف 2024	2 ژوئن 2024	؟
OFC	اوکلندسیتی نیوزیلند	بهترین تیم رنکینگ 4 ساله OFC	17 دسامبر 2023	12 (آخرین: 2023)
میزبان (کونکاکاف)	نامشخص از ایالات متحده آمریکا	نماینده میزبان	؟	1

سهمیه‌های باقی‌مانده

آمریکای جنوبی: حضور ریورپلاته و بوکاجونیورز از آرژانتین به‌عنوان بهترین تیم‌های رنکینگ 4 ساله کونمبول قطعی به‌نظر می‌رسد. هنوز تکلیف کوپا لیبرتادورس 2024 مشخص نیست. 

آسیا: فینال لیگ قهرمانان آسیا 24-2023 بین تیم‌های العین امارات و یوکوهاما مارینوس ژاپن برگزار می‌شود و برنده این جدال، سهمیه آخر آسیا را به دست می‌آورد.

آمریکای شمالی، مرکزی و حوزه دریای کارائیب: چهار تیم پاچوکا، کلوب آمه‌ریکا و مونتری از مکزیک و کلمبوس کرو از آمریکا به نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان کونکاکاف رسیده‌اند. هر تیمی غیر از مونتری قهرمان شود، سهمیه باقی‌مانده کونکاکاف را کسب می‌کند. اگر مونتری قهرمان شود، فیلادلفیا یونیون از طریق رنکینگ 4 ساله کونکاکاف صعود می‌کند.

میزبان: هنوز نماینده آمریکا به‌عنوان میزبان مسابقات اعلام نشده است. 

از دست ندهید ????????????????????????

ژوزه مورایس: باافتخار مسلمان شدم و عضوی از یک خانواده ایرانی‌ام آرنه اسلوت سرمربی جدید لیورپول لغو قانون رشد چگونه فوتبال ایتالیا را نابود می‌کند؟ بازیکن فرانسوی به دلیل عوارض واکسن کرونا از فایزر شکایت کرد!